Burn-out en Ayurveda: zo herstel je je energie!

12-12-2020

Burn-out en Ayurveda: zo herstel je je energie!

Alhoewel de Ayurveda duizenden jaren is ontstaan, biedt het oplossingen voor nieuwetijdsziektes waarvoor de moderne Westerse geneeswijzen geen remedie heeft. Een van die nieuwetijdsziektes is burn-out. De kracht van de Ayurveda is dat het een holistische geneeswijze is waarbij lichaam, geest en ziel als één geheel worden gezien en als zodanig worden behandeld. En juist dat is bij de behandeling van burn-out essentieel.

Wat is burn-out?

Burn-out betekent letterlijk: opgebrand zijn. Mensen die burn-out zijn geraakt hebben een gebrek aan energie, vaak nadat zij maandenlang onder enorme druk hebben geleefd. Bij stress maakt het lichaam adrenaline aan en om het hoge adrenaline niveau te compenseren maken de bijnieren cortisol aan. Wanneer deze situatie te lang duurt, raken de bijnieren uitgeput. Ze kunnen niet meer functioneren en als de bijnieren niet functioneren, dan functioneren wij als mens ook niet.

Wat zegt de Ayurveda over burn-out?

Volgens het Ayurvedisch gedachtengoed raken de bijnieren uitgeput wanneer de vata en de pitta dosha's langere tijd te hoog zijn geweest. Mensen die burn-out zijn geraakt hebben als het ware op vata en pitta geleefd en zijn te lang en teveel over hun grenzen gegaan.

Het belang van getransformeerde energie

Het gevolg van een langdurige vata en pitta verhoging is een gebrek aan Ojas. Ojas is een vorm van getransformeerde energie die ontstaat wanneer voedsel door het spijsverteringssysteem wordt omgezet. Binnen de Ayurveda onderscheidt men drie fases in het spijsvertering, waarbij het voedsel steeds verder wordt en verfijnd. Het krijgt steeds minder een fysieke en steeds meer een energetische waarde. Uiteindelijk ontstaat er een nieuwe, getransformeerde energieën, in drie soorten waaronder Ojas.

Wat is Ojas?

Wanneer Ojas door het spijsverteringsysteem is aangemaakt, wordt het via het hart en de bloedcirculatie verder door het menselijk lichaam verspreidt. Ojas geeft je een bruisende levensenergie en een vitale en krachtige uitstraling. En dat is precies wat er bij mensen die burn-out zijn geraakt ontbreekt.

Tijdens de zwangerschap worden we door onze moeder van Ojas voorzien. En ook vlak de geboorte is Ojas in zeer geringe mate nog in ons lichaam aanwezig. Daar moeten we dus zuinig op zijn. Daarnaast maken we zelf ook Ojas aan en dat gat samen met de opbouw van onze immuniteit. Wanneer je elke dag gezond eet en bewust leeft, bouw je immuniteit en ook Ojas op. Doe je dat niet, dan maak je geen Ojas aan en teer je in op de voorraad die je bij je geboorte hebt meegekregen. Het gevolg is dat je gestel beschadigd raakt en dat je daar moeilijk van geneest.

Hoe kan je Ojas onderhouden of herstellen?

· De juiste voeding

Eerder in dit artikel legde ik al uit dat voedsel een belangrijke rol speelt bij de aanmaak van Ojas. Ojas ontstaat immers uit voedsel dat door het spijsverteringsysteem wordt omgezet. Wanneer we langdurig onder druk staan raakt ons lichaam in een overlevingsstand en draait ons metabolisme overuren. Dat betekent dat je lichaam voedsel verbrandt en dat we meer voeding nodig hebben.

Hoe ziet een goed voedingspatroon eruit?

Granen

Granen vormen een goede basis voor een gezond voedingspatroon. Het advies is om dagelijks granen te eten. Granen zijn rijk aan vitamine B-complex, vullen de darmen en zijn energetisch evenwichtig waardoor ze het zenuwstelsel en de vata dosha in balans houden. Teveel vata zorgt er voor dat we over onze grenzen gaan, daarom is het belangrijk om bij burn-out deze dosha in evenwicht te houden.

Eiwitten

Daarnaast is het belangrijk om voldoende eiwitten te nemen. Binnen de Ayurveda gaat de voorkeur uit naar plantaardige eiwitten, zoals linzen, bonen en erwten. Eiwitten zijn belangrijk om de pitta dosha in evenwicht te houden en een evenwichtige pitta zorgt ervoor dat je kracht herstelt.

Warme groenten en specerijen

Om de nieren en bijnieren te laten herstellen en ervoor te zorgen dat ze beter hun energie kunnen produceren is het goed om deze organen warm te houden. Je kunt dat doen door warme groenten en specerijen te eten.

Daarnaast stimuleren specerijen de aanmaak van neurotransmitters zoals serotine, dopamine en gaba, die voor ontspanning van lichaam en geest zorgen. Je kunt daarvoor bijvoorbeeld kurkuma, saffraan, kaneel, gember, kardemon en komijn gebruiken.

Vetten

Vet beschermt de nieren en houdt ze warm. Daarnaast zorgt vet voor de aanmaak van cortisol en brengt het de productie van hormonen in balans. Daarom is het advies om dagelijks de juiste vetten te gebruiken zoals omega 3. Essentiële vetten zijn te vinden in zaden en pitten, dus eet deze in voldoende mate.

Melk

Melk voedt ons sukradhato of ons hormonaal systeem. Daarnaast bevat melk triptofaan, wat helpt bij een goede nachtrust, en serotine wat een gevoel van ontspanning geeft. Gebruik wel melk van een goede kwaliteit: biologisch, rauw en als het kan van A2 koeien.

Let op fruit

Voeding waar we voorzichtig mee moeten zijn is fruit. Vooral sappig en exotisch fruit. Deze werken verkoelend op onze weefsels en dus ook op de nieren en bijnieren. Wanneer je burn-out bent is het juist belangrijk om je (bij)nieren warm te houden. Fruit vermindert de aanmaak van adrenaline en serotine en doet de weefsels opzwellen waardoor er minder immuniteit en Ojas wordt gevormd.

Wil je toch graag fruit eten, neem dan klein fruit als bosbessen, aardbeien, frambozen, stekelbessen, aalbessen of zwarte bessen. Vooral de zwarte bes of ribes nigrum helpt om de bijnieren te reguleren en te versterken.

Eet geen bananen, want die putten de bijnieren juist weer uit.

· Voldoende slaap

Tijdens de slaap kunnen je organen en dus ook je bijnieren zich herstellen. Zorg er dus voor dat je voldoende en goed slaapt. Goed slapen betekent dat je ook in de fase van de diepte slaap terecht komt en juist in deze fase dat je lichaam, je immuniteit, je energie en ojas zich het meest herstellen.

Om in die fase van diepteslaap te komen is het belangrijk dat je op tijd naar bed gaat. Het liefst om 10 uur 's avonds of daar net even voor. Na de fase van diepteslaap komt de fase waarin je droomt en de dingen die je overdag hebt meegemaakt vooral psychisch verwerkt. Dat helpt je weer om tot nieuwe inzichten en creativiteit te komen waarmee je de oude, uitputtende patronen kunt doorbreken. Je krijgt weer kracht en moed om de dingen anders te doen, dichter bij jezelf te blijven en bewuster om te gaan met je energie. Daarmee voorkom je dat je jezelf uitput.

Ayurvedische kruiden die je helpen om te slapen zijn aswaganda, jatamansi, tulsi en CBD olie.

· Ontspannen en ontladen

Je zintuigen zijn je poorten met de buitenwereld. Met je oren, ogen, neus, mond en huid maak je contact met dat wat er om je heen gebeurt. Gezonde zintuiglijke ervaringen leiden tot ontspanning, groei en ontwikkeling. Ongezonde zintuigelijke ervaringen leiden tot stress en frustratie. Het is dan ook niet voor niets dat de oude Ayurvedische teksten benadrukken dat het juist gebruik van je zintuigen belangrijk is.

Stel je oren open voor klassieke muziek en mantra's. Verwen je huid met een massage. Laat je ogen naar prachtige harmonische beelden kijken zoals kunst en natuur. Proef gezonde voeding en verfijnde smaken en geef aandacht aan dat wat lekker ruikt. Wanneer je de vijf zintuigen voedt met heilzame ervaringen ontstaat er een positieve energie waarbij je overtollige spanning gemakkelijk kan ontladen en je je meer ontspannen voelt.

Ayurvedische kruiden die je helpen om te ontspannen zijn: saffraan, kurkumka, jatamansie en tulsie

· Respecteer je grenzen door je talenten te kennen

Mensen die burn-out zijn geraakt zijn meestal langdurig over hun grenzen heen gegaan. De oude Ayurvedische teksten geven ook aan dat dit leidt tot uitputting van de bijnieren en Ojas. Een belangrijke stap in het herstel is je eigen grenzen te leren kennen en te respecteren. Voordat je dat kunt doen moet je eerst weten wat je talenten zijn en waar je zwakke punten liggen. Weet waar je goed in bent en concentreer je daarop. Stop met datgene waar je niet goed in bent. Bepaal ook voor jezelf hoeveel uur per dag je daarin kunt presteren en hoeveel tijd je nodig hebt voor ontspanning, gezond eten en gezonde slaap. Je kunt pas een optimale prestatie leveren als je weet waar je grenzen liggen en deze respecteert. Hou er rekening mee dat de boog niet voortdurend gespannen kan zijn. Het lijf heeft ook slaap en rust nodig en de zintuigen verlangen naar gezonde voeding.

Ayurvedische kruiden die je helpen om in je kracht te blijven zijn: aswaganda, shilajit, gember, amla en tinospora cordifola.

· Seksuele energie

Levensenergie ontstaat volgens de Ayurveda uit seksuele energie. Wanneer je weinig energie hebt is het zinvol om te onderzoeken hoe je met je seksualiteit omgaat. Het is essentieel dat je daarin de juiste balans vindt tussen ontspanning en ontlading en tegelijkertijd niet helemaal in de seksualiteit verliest. Kan jij je seksuele energie koesteren? Beschouw jij het als de basis van creativiteit en Ojas, je levensenergie? Wanneer je een deel van je seksuele energie gebruikt om, naast het fysieke genot, je creativiteit te voeden dan raak je geïnspireerd. Je voelt je vrij, bezield en uniek en je het succes in je leven komt dan als vanzelf naar je toe.

Wanneer je wilt leren om bewuster met je seksuele energie om te gaan, kan je het beste een tantra cursus volgen.

Ayurvedische kruiden die je helpen om je seksuele energie te versterken zijn aswaganda, tribulus terrestris, shilajit en goud.

· Dharma: je levensopdracht

Weet jij wat jouw zielsopdracht is? Jouw zielsopdracht vertelt je waarvoor je hier op aarde bent en wat jouw levensmissie is. Wanneer je verbonden bent met je zielsopdracht dan stroomt jouw energie en heb je altijd inspiratie. Je ervaart een gevoel van voldoening over je prestaties, de resultaten en je inkomsten.

Het doel van Ojas is om de verbinding met je zielsopdracht te ondersteunen. Die verbinding kan je alleen maken wanneer je goed contact hebt met de plek waar je ziel zetelt: het hart. Om dat te bereiken is het nodig dat je gemakkelijk tot introspectie kunt komen en Ojas helpt je daarbij. Wanneer je weet wat je Dharma is, kan je ook de juiste keuzes maken en dat wat niet bij je past loslaten.

Lies Ameeuw (c)

www.lies-ameeuw.com